یک فیلم سینمایی برای یافتن مخاطبان خود باید راه دلبری را خوب بلد باشد. زمانی تماشاچی تصمیم می گیرد برای تماشای یک فیلم سینمایی از خانه خارج شود که انگیزه کافی در او وجود داشته باشد. گروه سازنده یک فیلم سینمایی برای باز کردن پای مخاطبان خود به سینما، ابزراهایی لازم دارند که چشمه ای از هنرشان را برای مشتری نمایش دهد و به این ترتیب به موفقیت اقتصادی دست یابند. این توضیح واضحات شاید تعریف آنونس باشد؛ برش هایی از یک فیلم که نه داستان را لو می دهد، نه قرار است واقعیت اثر را به شکل دیگری در نظر مخاطب جلوه دهد. هر روز تعداد زیادی فیلم در سالن های سینمایی مختلف در حال اکران است و در سطح جامعه هم به اندازه تعداد افراد، سلایق متفاوت وجود دارد. آنونس می تواند ابزار خوبی باشد تا مخاطب با کمی اطلاعات و پیش زمینه، فیلم مورد نظرش را انتخاب کند و در نهایت زمانی که از سالن سینما خارج می شود، رضایت بیشتری هم داشته باشد. تا اینجای ماجرا همه چیز درست و منطقی به نظر می رسد. مشکل از جایی آغاز می شود که سازندگان آنونس خودشان یا بنابر تصمیم فیلمساز آنونسی را طراحی می کنند که ذره ای به آن چیزی که قرار است مخاطب در سینما تماشا کند شباهت ندارد و حتی در همان چند دقیقه کوتاه، داستان دیگری را روایت می کند که می تواند به منزله گول زدن تماشاچی و کشاندن او به سالن های سینما حتی به قیمت دروغ باشد! شاید برای همه ما پیش آمده باشد که با توجه به آنونس یک فیلم سینمایی که در واقع آدرسی برای رسیدن به کلیت آن فیلم است، به سینما رفته ایم و بعد از پایان فیلم و بیرون آمدن از سینما احساس کرده ایم آن چیزی که به ما نشان داده شد با تیزر و آنونس های فیلمی از لحاظ محتوایی و فضایی زمین تا آسمان فرق دارد و این حس فریب خوردن به مرور زمان مخاطب را به انتخاب فیلم از روی آنونس بدبین می کند و آنونس ها و تیزرها هم کارکرد واقعی خود را از دست می دهند.

 اگر فیلمسازان باور داشتند که ساخت آنونس و تیزر بخشی از پروژه تولید فیلم است و به اندازه همه مراحل دیگر اهمیت دارد، حاضر نمی شدند به دلیل هزینه کمتر و… ساخت جلوه های تبلیغاتی اثر خود را به افراد غیر حرفه ای بسپارند. برخی از سازندگان آنونس های سینمایی، مدت ها بعد از اکران فیلم باید به دنبال دستمزد خود بدوند و همه این مشکلات نشان از نگاه بی توجه سینماگران به این بخش است. در حالی که در سینمای جهان نه تنها آنونس یک بستر تبلیغاتی بسیار مهم است و هوشمندانه ساخته می شود، بلکه هر فیلم از شعار و پوسترهایی مختلفی برخوردار است تا بتواند مخاطبان بیشتری را با خود همراه کند.

 آنونس عصاره و چکیده فیلم است

 یاور تورنگ درباره آنونس هایی که آدرس غلط به مخاطب می دهند،به بانی فیلم گفت: «من هم با این کار مشکل دارم و حس می کنم وقتی آنونسی ساخته می شود، باید ربطی به فیلم داشته باشد و نمی تواند ماهیت دیگری برای خود پیدا کند. یک تیزر حرفه ای و آنونس درست مخاطب را هیجان زده و ترغیب به سینما رفتن می کند».

 وی افزود: «آنونس ساز نمی تواند فیلم را نبیند و دست به ساخت آنونس بزند. او باید چدین و چندبار اثر را تماشا کند و وقتی جان مطلب را درک و همه جزئیات در ذهنش رسوب کرد، پیام اصلی فیلم را هرچه که هست، به مخاطب منتقل کند. قرار نیست با این قضیه مکانیکی برخورد شود. صحنه هایی که برای تدوین در آنونس انتخاب می شوند، اهمیتی زیادی دارند و راهی برای همراه کردن مخاطب با فیلم است. یک آنونس یعنی نمایش عناصر اصلی قصه و گفته ها و ناگفته ها. باید در همان زمان اندک یک تیزر یا آنونس طوری قصه گویی کنیم که مخاطب جذب شده و به سینما رود. آنونس مثل لقمه جویده نجویده است».

 تدوینگر فیلم های سینمایی «آدم باش» در ادامه افزود: «یکی از وظایف آنونس حرفه ای ایجاد سوالاتی در ذهن مخاطب است. سوالاتی که آنقدر کنجکاوی مخاطب را برانگیزد تا حاضر شود از خانه خارج شده و برای تماشای فیلم به سینما برود. ممکن است یک فیلم بارقه های کمدی داشته باشد، آنونس باید این خاصیت فیلم را به تماشاچی یادآوری کند و مثلا او را آماده دیدن فیلمی کمدی کند. نوع شوخی ها، تکه کلام ها و… می تواند نشانه هایی باشد که به تصمیم گیری مخاطب در انتخاب فیلم مورد نظرش کمک کند. من وقتی می خواهم آنونس فیلمی را بسازم هم آن اثر را چندین و چندبار تماشا می کنم، هم در انتخاب صحنه ها، صدا، تصاویر و… حساسیت نشان می دهم».

 وی در ادامه ضمن اشاره به بهره گیری از صداهای خاطره انگیز در طراحی آنونس ها، توضیح داد: «برای ساخت آنونس یک فیلم سینمایی قرار بود یکی از گویندگان را برای گفتن نریشن دعوت کنیم و می خواستیم حال و هوای طنز داشته باشد، ما بارها و بارها حس و حال فیلم را برایش توضیح می دادیم و می خواستیم ریتمی که در فیلم وجود دارد، دربیان او هم شنیده شود. او باید توجیح می شد، نریشن یک آنونس خیلی تاثیرگذار است، بخصوص وقتی صدایی گوینده آن نریشن برای مخاطب آشنا هم باشد. بنابراین فکر می کنم خیلی واضح است که ساخت آنونس چقدر ظرافت می طلبد و نمی توان به سادگی از آن گذشت و فقط برای پر کردن صندلی های سینما با دورغ و… مخاطب جذب کرد».

 تورنگ در ادامه با تاکید به اهمیت نقش تدوینگران در ساخت آنونس فیلم های سینمایی، گفت: «یک تدوینگر حرفه ای بیش از همه با فیلم زندگی می کند. او کسی است که ثانیه به ثانیه فیلم را تماشا می کند و می شوند. او حتی خصلت های دورنی همه کاراکترهای فیلم را می فهمد و با در نظر گرفتن این ریزه کاری ها وارد عمل می شود. تصور کنید وقتی همه این حساسیت ها در بازه زمانی کوتاه تر، یعنی چند دقیقه یا چند ثانیه آنونس سازی خلاصه شود، چقدر حساس تر خواهد شد. من به شدت با جدی نگرفتن مقوله آنونس مخالفم و فکر می کنم نتیجه این بی توجهی می تواند منجر به خالی شدن سالن های سینما شود. شاید یک آنونس فیلم سینمایی۱۰۰ دقیقه ای فقط سه دقیقه باشد، اما همان سه دقیقه چکیده و عصاره کل فیلم است و همه ویژگی های فیلم را در بر دارد».

 وی افزود: «گوشه های زیبا و هدف های پیدا و پنهان فیلم باید تا حدی با هوشمندی و زرنگی در آنونس دیده شود، طوری که فقط او را کنجکاو کند و در ذهنش سوالات مختلفی ایجاد شود و برای یافتن پاسخ سوالاتش به سینما رود. گول زدن مخاطب به هر دلیلی یعنی توهین به شعور او. فیلمسازی که از کیفیت فیلم خود مطمئن باشد آنونسی در راستای حقیقت فیلمش می سازد، نه جذابیتی کاذبی که بعد از پایان فیلم مخاطبش را از انتخابی که کرده است دلخور کند. آنونس باید وفادار به ماهیت، ریتم و حقیقت اثر باشد».

 ناگزیر باید در آنونس ها اغراق کرد

 شهاب فراهانی که در حوزه تدوین و ساخت تیزر تبلیغاتی و… در سینما و تلویزیون فعالیت داشته است، درباره چگونگی شکل گیری و طراحی آنونس فیلم های سینمایی، به بانی فیلم گفت:‌ «یک آنونس حرفه ای باید از کلی گویی یا حتی جزئی گویی پرهیز کند. ما فقط قرار است فضای فیلم را ترسیم کنیم و به مخاطب بگوییم که با چه اثری رو به روست. اگر قرار است آنونس بسازیم، باید براساس ماهیت اصلی فیلم باشد. مخاطب از روی آنونس و تیزر انتخاب می کند که کدام از فیلم های روی پرده را در سینما تماشا کند. ممکن است بعد از دیدن آنونس یک فیلم سینمایی احساس کند که می تواند تا آمدن DVD آن فیلم در شبکه نمایش خانگی صبر کند و به سینما نرود یا برعکس، آنونس آنقدر جذاب و هیجان انگیز باشدکه تماشاگر در اولین وقت بلیت بخرد و به سینما برود».

 وی در ادامه، در پاسخ به این سوال که آیا آنونس های سینمایی برای جلب مخاطب مجبور به نمایش بعد دیگری از فیلم هستند یا این کار به منزله گول زدن مخاطب است، توضیح داد: «فکر می کنم این کار فریب دادن مخاطب است. البته باید این نکته را در نظر داشت که برخی اغراق ها یا نمایش بعدی متفاوت از فیلم امری لاجرم است. یعنی سازنده آنونس مجبور است به هر حال برای اینکه مخاطب را به سینما بیاورد، آنونسی طراحی کند که شاید کمی از فضای فیلم فاصله دارد و به سلیقه کل جامعه نزدیکتر است. همین کار هم باید هوشمندانه صورت بگیرد و مرزی داشته باشد. همه می دانیم سینما ناخواسته به گیشه وابسته است و باید به فکر هزینه ها بود. آنونس برای کمک به بازگشت همین هزینه ها و جلب مخاطب ساخته می شود».

 فراهانی درباره تفاوت آنونس های تلویزیونی و سینمایی توضیح داد: «این دو مدیوم تفاوت های بسیار زیادی دارند و آنونس هایی که قرار است برای یک سریال ساخته شود، با تیزر و آنونس یک فیلم سینمایی خیلی فرق دارد. داستان در سریال ها کندتر و کشدارتر پیش می رود و از طرفی باید مواظب بود که اصل قصه هم لو نرود. در سینما شکل ساخت آنونس شاید کمی سخت تر هم باشد چراکه باید در چند دقیقه کاری کنیم که مخاطب مصمم شود از خانه خارج شود و به سینما برود. بنابراین آنونس یک سریال با فیلم سینمایی از نظر ریتم، مونتاژ، قصه گویی، زمان و… متفاوت است»./بانی فیلم